Het belang van Preventief Medisch Onderzoek voor werkgevers

Hoe houd je medewerkers betrokken in een tijd van hoge werkdruk en een krappe arbeidsmarkt?  

Het is een vraag die steeds meer werkgevers bezighoudt. Want terwijl er steeds meer van mensen wordt gevraagd, nemen mentale klachten en verzuim zichtbaar toe. Tegelijk weten we allemaal: gezonde en bevlogen medewerkers zijn cruciaal voor het succes van je organisatie. 

Bij ADXpert zien we dagelijks hoeveel verschil het maakt als je gezondheid niet pas bespreekbaar maakt als het misgaat, maar juist preventief. Met een goed ingericht Preventief Medisch Onderzoek (PMO) krijg je als werkgever niet alleen inzicht in de risico’s binnen je organisatie, maar ook handvatten om daar iets mee te doen. 

In dit artikel ontdek je waarom een PMO méér is dan een verplichting. Je leest hoe het jou helpt om gezondheidsproblemen vóór te zijn, betrokkenheid te vergroten én structureel te bouwen aan een organisatie die klaar is voor de toekomst. 

Wat is een PMO en waarom is het verplicht? 

Een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) is een instrument waarmee je als werkgever inzicht krijgt in de gezondheid en inzetbaarheid van je medewerkers. Soms hoor je ook de termen PAGO of AGO. Deze termen worden in de praktijk vaak door elkaar gebruikt, maar betekenen niet exact hetzelfde. Een PAGO is wettelijk verplicht en richt zich op het voorkomen van gezondheidsschade en het vroegtijdig signaleren van risico’s die voortkomen uit het werk. Alleen met deze werkgerelateerde focus voldoe je als werkgever aan de eisen uit de Arbowet. Maar een PMO dat ook de elementen van een PAGO bevat, biedt veel meer. Waar een PAGO zich strikt richt op het signaleren van risico’s die voortkomen uit het werk, gaat een PMO verder. Het geeft je als werkgever inzicht in leefstijl, algemene gezondheid en persoonlijke belastbaarheid van medewerkers. Die bredere kijk maakt het mogelijk om vroegtijdig in te grijpen en gericht te sturen op duurzame inzetbaarheid en werkplezier. 

Door een PAGO op te nemen in een breder PMO, bied je medewerkers een traject dat hen niet alleen beschermt tegen werkgerelateerde risico’s, maar hen ook actief helpt om gezonder en vitaler te blijven. En dat merk je terug in minder verzuim, meer werkplezier en een sterkere organisatie. 

De voordelen van een PMO voor werkgevers 

Een PMO helpt je om risico’s vóór te zijn. Door gezondheidsklachten in een vroeg stadium op te sporen, voorkom je langdurig verzuim en dure interventies achteraf. Dat scheelt niet alleen in verzuimkosten, maar verhoogt ook het werkplezier en de betrokkenheid van je mensen. 

Daarnaast versterk je het vertrouwen tussen werkgever en werknemer. Je laat zien dat je verder kijkt dan alleen productiviteit en dat je oprecht betrokken bent bij het welzijn van je medewerkers. Maar dat effect bereik je alleen als je het goed inzet. Herhaaldelijk losse vragenlijsten uitsturen zonder opvolging werkt juist averechts. Het kan leiden tot irritatie en weerstand onder medewerkers. Juist door resultaten serieus te nemen en zichtbaar aan de slag te gaan met verbeteringen, versterk je de band en bouw je aan een cultuur van vertrouwen en betrokkenheid. 

En dát is precies wat je nodig hebt om mensen niet alleen te behouden, maar ook aan te trekken in een krappe arbeidsmarkt. 

Een goed voorbeeld van hoe dit in de praktijk werkt, vind je in het artikel over PPO Rotterdam, waarin de inzet van Arbometer heeft geleid tot concrete verbeteracties en meer draagvlak binnen de organisatie. Lees hier hun ervaring. 

Wat wordt er onderzocht in een PMO? 

Een goed PMO is altijd maatwerk. De inhoud wordt afgestemd op de risico’s die naar voren komen uit je RI&E (Risico-inventarisatie & -evaluatie). Zo sluit het onderzoek precies aan op de werkomstandigheden binnen jouw organisatie. De invulling van zo’n PMO stem je af op de risico’s binnen je organisatie, vaak in overleg met de bedrijfsarts of arbodienst. 

Fysieke gezondheid meten 

Denk hierbij aan metingen van vitale functies zoals bloeddruk, BMI, hart- en longfunctie, cholesterol en bloedsuiker. Het doel is om mogelijke gezondheidsproblemen tijdig te signaleren, zodat medewerkers kunnen bijsturen waar nodig. Bijvoorbeeld: in een productieomgeving waar fysieke belasting hoog is, kan het vroegtijdig signaleren van een hoge bloeddruk helpen om ernstige gezondheidsproblemen én uitval te voorkomen. Zo vertaal je gezondheidsdata direct naar actie, afgestemd op de risico’s binnen jouw organisatie. 

Mentale gezondheid en psychosociale arbeidsbelasting 

Naast fysieke gezondheid is ook mentale belasting een belangrijk aandachtspunt. In de praktijk blijkt dat juist stress, werkdruk en onduidelijke rolverdelingen voor veel klachten zorgen. En dat heeft impact op je hele organisatie. Daarom is onderzoek naar psychosociale arbeidsbelasting (PSA) verplicht. 

In de NEA 2024 blijkt dat maar liefst 38% van de werknemers te maken heeft met een (te) hoge werkdruk. Ook geeft ruim een derde aan regelmatig emotioneel uitgeput te zijn. Deze cijfers onderstrepen de urgentie om psychosociale belasting structureel te meten én aan te pakken via bijvoorbeeld een PMO. 

Uit PMO-resultaten kan blijken welke factoren zorgen voor mentale overbelasting. Door die signalen serieus te nemen en te vertalen naar bijvoorbeeld betere taakafspraken, extra ondersteuning of teamgerichte interventies, zie je de werkdruk dalen en het werkplezier toenemen. 

Het meten van mentale belasting is dus niet alleen verplicht, het biedt ook waardevolle input om werkdruk structureel te verlagen. Daarom vormt het een essentieel onderdeel van een volwaardig PMO. 

Van inzicht naar actie: Interventies en verbeterprogramma’s 

Een PMO is geen doel op zich. Het is de eerste stap naar een gezondere organisatie. Zodra medewerkers inzicht krijgen in hun eigen gezondheid, ontstaat er beweging. Ze gaan aan de slag met wat er écht toe doet: een open gesprek aangaan met de leidinggevende, samen zoeken naar realistische aanpassingen in het werk of ondersteuning vragen bij mentale en fysieke klachten. 

Om dat proces goed te begeleiden, maakt ADXpert gebruik van de Arbometer. Dit is een wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst die inzicht geeft in zowel de mentale als fysieke werkbelasting binnen je organisatie. De Arbometer kijkt naar thema’s als stress, werkdruk, emotionele belasting, sociale steun en autonomie. De resultaten worden niet alleen op individueel niveau geanalyseerd, maar ook op team- en organisatieniveau. 

Zo ontdek je waar knelpunten zitten, waar energie lekt en waar juist ruimte is voor groei. Dat biedt concrete handvatten om gericht te investeren in verbeterprogramma’s die écht verschil maken, zoals teamcoaching, intervisie of trainingen rond communicatie en samenwerking. 

Dat heeft effect. Niet alleen voor de medewerkers zelf, maar ook voor jou als werkgever. Gezonde medewerkers presteren beter, zijn minder vaak ziek en tonen meer betrokkenheid. Wil je dat vasthouden én versterken? Zet dan de stap van individueel inzicht naar collectieve actie. 

Waarom een PMO je organisatie écht wat oplevert 

Als werkgever wil je vooruit. Gezonde, gemotiveerde medewerkers zijn daarbij essentieel. Een goed Preventief Medisch Onderzoek (PMO) helpt je om dat te bereiken. Het is geen losse gezondheidscheck, maar een slimme en structurele manier om werkgerelateerde gezondheidsrisico’s vroegtijdig op te sporen én aan te pakken. 

Natuurlijk vraagt een PMO tijd en geld. Maar het levert aantoonbaar meer op dan het kost. Denk aan minder verzuim, hogere productiviteit en medewerkers die zich echt betrokken voelen bij hun werk en organisatie. Bovendien draagt het zichtbaar bij aan goed werkgeverschap en helpt het je om talent aan te trekken in een concurrerende arbeidsmarkt. 

De overheid ondersteunt werkgevers die investeren in de gezondheid van hun medewerkers. Zolang het PMO voor minimaal 70% gericht is op werkgerelateerde gezondheidsrisico’s – zoals fysieke belasting of psychosociale werkdruk – mag je dit onbelast aanbieden aan je medewerkers. Dit valt onder de zogenoemde nihilwaardering. Er is dus geen sprake van loonheffing voor de werknemer. Voor veel mkb-bedrijven is dit een kans om zonder extra belastingdruk te investeren in duurzame inzetbaarheid. 

Daarnaast zijn deze kosten aftrekbaar als bedrijfskosten. En volgens het RIVM levert elke euro die je hierin investeert, gemiddeld €2,50 op binnen twee jaar. Denk aan besparingen op verzuimkosten, hogere productiviteit en minder verloop. 

PMO: van verplichting naar waardevolle investering 

Een PMO is dus veel meer dan een wettelijke verplichting. Het is een kans om structureel te bouwen aan een gezonde, wendbare organisatie. Door risico’s inzichtelijk te maken én op te volgen met gerichte acties, creëer je vertrouwen, versterk je betrokkenheid en stimuleer je een open en gezonde werkcultuur. 

En precies dát is de essentie van goed werkgeverschap: laten zien dat je investeert in mensen, niet alleen in processen. Het antwoord op de vraag aan het begin van dit artikel ligt dus in het bewust, strategisch inzetten van een PMO. Door actief aan de slag te gaan met de signalen die daaruit voortkomen, laat je als werkgever zien dat je meedenkt, handelt en monitort. Je zorgt niet alleen dat medewerkers zich gehoord voelen, maar vertaalt de inzichten ook in concrete acties. 

Het inzetten van één geïntegreerd PMO bied je dus structurele voordelen: het maakt je aantrekkelijker als werkgever, levert een aantoonbare ROI op en stelt je in staat om strategisch te sturen op gezondheid en inzetbaarheid. 

ADXpert staat voor je klaar om je hierbij te ondersteunen. Van het analyseren van de resultaten tot het implementeren van gerichte acties die echt het verschil maken. Met onze aanpak en de Arbometer brengen we niet alleen in kaart waar het beter kan, maar begeleiden we je ook bij het daadwerkelijk verbeteren. Zo maak je van inzicht vooruitgang, en van preventie een krachtig onderdeel van je werkgeverschap. 

Benieuwd wat een PMO/Arbometer kan betekenen voor jouw organisatie? Neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek, dan bekijken we samen welke aanpak het beste aansluit bij jouw organisatie. 

In één oogopslag: de kracht van een goed PMO

• Met een PMO voldoe je niet alleen aan de wet (via het verplichte PAGO), je krijgt ook inzicht in de algehele gezondheid, belastbaarheid en inzetbaarheid van je medewerkers. 

• De Arbometer helpt je om mentale én fysieke werkbelasting te meten én om gerichte verbeteracties in gang te zetten. 

• Een goed ingericht PMO voorkomt verzuim, verhoogt werkplezier en versterkt de betrokkenheid. 

• De kosten zijn meestal fiscaal aftrekbaar én onbelast aan te bieden via de zogenoemde nihilwaardering. 

• Het is een strategisch instrument dat bijdraagt aan goed werkgeverschap én je aantrekkelijk maakt voor nieuw talent. 

Liever direct praktijkvoorbeelden zien? Lees de ervaring van PPO Rotterdam.