Skip to main content

«  Bekijk onze kennisbank

Waarom je arbodienst je verzuim niet oplost

4 november 2025

6 min leestijd

Door Paula van de Velde

Je bent op zoek naar een nieuwe arbodienst. Of je overweegt om van arbodienst te wisselen. De huidige samenwerking voelt te reactief, te oppervlakkig. Je wilt het anders aanpakken. 

Misschien hoop je dat een nieuwe arbodienst het verschil maakt. Dat het verzuim eindelijk daalt. Dat er meer aandacht komt voor preventie en vitaliteit. 

Maar wat als de oplossing niet alleen bij de arbodienst ligt? Wat als het succes van die samenwerking vooral afhangt van wat jij zelf doet? 

Bij ADXpert zijn we een sterke partner voor organisaties die de inzetbaarheid van hun mensen serieus nemen. Onze missie? Minder verzuim, meer veerkracht en bevlogenheid. 

In de afgelopen jaren heb ik meerdere organisaties begeleid bij het terugdringen van verzuim. Steeds zag ik hetzelfde patroon: organisaties stappen teleurgesteld over van de ene naar de andere arbodienst. Het verzuim blijft stijgen. "Wat doen we fout?" is de vraag die ik dan hoor. Mijn antwoord verrast vaak: "Jullie verwachten dat de arbodienst het oplost. Maar het begint bij jullie." 

Want daar ligt de sleutel. Met tools zoals de Arbometer en de Organisatie Fit Check helpen we organisaties om eerst naar zichzelf te kijken: waar zit de werkdruk? Hoe beleven medewerkers hun werk? Welke waarschuwingstekens worden gemist? 

Pas als je dat weet, kun je écht proactief werken. En dan wordt de samenwerking met je arbodienst ook veel effectiever. 

In dit artikel lees je waarom een goede samenwerking met je arbodienst bij jezelf begint. Je ontdekt: 

  • Waarom veel organisaties teleurgesteld zijn in hun arbodienst (en wat je anders kunt doen) 
  • Hoe je zicht krijgt op de werkdruk en risico's in je eigen bedrijf 
  • Welke concrete tools je helpen om vooruitkijkend te werken 
  • Wat je mag verwachten van een goede arbodienst en wat zij van jou verwachten 
  • Welke eerste stap je vandaag kunt zetten om de regie te pakken 

Zo krijg je grip op ziekteverzuim én bouw je aan een bedrijf waar medewerkers zich gezien en gehoord voelen. 

Waarom veel organisaties teleurgesteld zijn in hun arbodienst

Je hebt een arbodienst ingeschakeld. De bedrijfsarts wordt ingeschakeld, er worden dossiers bijgehouden, en af en toe volgt er advies. Toch blijft de uitval hoog. De verwachte resultaten blijven uit. 

Herkenbaar? Je bent niet de enige. 

Veel organisaties stappen teleurgesteld over naar een andere arbodienst, in de hoop dat dié het wel kan oplossen. Maar het probleem zit vaak niet bij de arbodienst. Het probleem zit in de verwachting. 

Van reactief naar preventief denken

De meeste organisaties schakelen hun arbodienst reactief in: pas als iemand ziek is, gaat de machine draaien. Dat is logisch, maar niet genoeg. Want op dat moment is de uitval er al. 

Écht vooruitkijkend werken betekent iets anders. Het betekent dat je véél eerder in actie komt. Voordat het verzuim ontstaat. Voordat de waarschuwingstekens zich opstapelen tot een burnout of langdurige afwezigheid. 

Het verschil tussen deze twee benaderingen is groot: 

Samenvatting: Reactief vs Preventief werken 

Reactieve aanpak 

Preventieve aanpak 

Actie bij ziekte 

Actie vóór ziekte 

Focus op individu 

Focus op organisatie 

Verzuimcijfers als maatstaf 

Signalen en werkklimaat als maatstaf 

Arbodienst lost op 

Werkgever + arbodienst werken samen 

Korte termijn oplossingen 

Structurele verbeteringen 

Brandjes blussen 

Cultuur bouwen 

Het verschil? Bij vooruitkijkend werken pak je de oorzaak aan in plaats van het gevolg.

Die shift vraagt om een andere houding. Niet: "Arbodienst, los dit voor ons op." Maar: "Wat kunnen wíj doen om verzuim te voorkomen?" 

De mythe ontkracht: lost een nieuwe arbodienst het verzuim vanzelf op? 

Veel organisaties denken: als we een betere arbodienst kiezen, daalt de uitval vanzelf. Helaas is dat een misvatting. 

Een arbodienst kan je ondersteunen, adviseren en begeleiden. Maar de arbodienst kan niet veranderen wat er in jouw bedrijf speelt. Dat kan alleen jijzelf. 

Het begint bij jou als werkgever

Verzuim ontstaat zelden uit het niets. Meestal zijn er indicatoren. Kleine dingen die zich opstapelen: 

  • Een medewerker die vaker moppert over onduidelijke prioriteiten 
  • Een team waarin de humor verdwijnt en gesprekken zakelijker worden 
  • Leidinggevenden die zelf vermoeid raken en minder zichtbaar zijn 
  • Een toename van korte ziekmeldingen of 'verlate maandagochtenden' 
  • Medewerkers die zeggen "het gaat wel", maar hun betrokkenheid verliezen 

Los lijken dit geen verzuimsignalen. Samen vertellen ze een verhaal: er is iets uit balans. 

Als je die tekenen niet ziet of niet aanpakt, kan geen arbodienst ter wereld de uitval voor je oplossen. Want de oorzaak blijft bestaan. 

Daarom is de eerste vraag niet: "Welke arbodienst kies ik?" Maar: "Wat speelt er in mijn bedrijf? Waar zitten de risico's?" 

Volgens CBS-cijfers ligt het gemiddelde ziekteverzuimpercentage in Nederland rond de 4,5%. Maar die cijfers vertellen niet het hele verhaal. Ze laten niet zien wát er speelt voordat iemand uitvalt. 

Zicht op je organisatie als basis: waar zit de werkdruk? 

Voordat preventie écht werkt, moet je weten waar je staat. Waar zit de werkdruk? Hoe beleven medewerkers hun werk? Welke indicatoren worden gemist? 

Pas als je dat weet, kun je proactief werken. En pas dan wordt de samenwerking met je arbodienst ook effectief. 

Bij ADXpert helpen we organisaties om eerst naar zichzelf te kijken. Niet vanuit schuld, maar vanuit invloed. Want vaak gaat het niet om één persoon, maar om patronen in communicatie, verwachtingen of cultuur. 

Banner organisatie fit(72 x 32 in)

De Arbometer: meet het werkklimaat vóór het verzuim ontstaat 

De Arbometer is een tool die inzicht geeft in hoe medewerkers hun werk ervaren. Het brengt stressoren, hulpbronnen en welzijn in kaart. 

Denk aan vragen over: 

  • Duidelijkheid van doelen en prioriteiten 
  • Balans tussen werkdruk en mogelijkheden 
  • Ruimte voor ontwikkeling en autonomie 
  • Veiligheid om je mening te geven 

Deze metingen geven je geen oordeel, maar een foto van de situatie. Waar zitten knelpunten? Waar loopt het juist goed? 

Met die informatie kun je gericht aan de slag. Niet pas bij uitval, maar ervóór. 

De Organisatie Fit Check: breng risico's in kaart 

Naast de Arbometer gebruiken we de Organisatie Fit Check. Dit is een compacte scan van 20 vragen die de gezondheid van je bedrijf meet. 

De check kijkt naar vijf gebieden: 

  1. Stressoren -- waar zitten obstakels? 
  2. Persoonlijke hulpbronnen -- wat ondersteunt de medewerker? 
  3. Welzijn -- hoe is de balans en gezondheid? 
  4. Inzetbaarheid -- zijn medewerkers toekomstbestendig? 
  5. Energiebronnen -- wat geeft motivatie en positieve invulling? 

Deze check helpt je om concreet te zien waar de risico's zitten. Niet in algemene termen, maar in herkenbare situaties uit jouw bedrijf. 

Wat leveren deze tools op?

Beide tools geven je iets waardevols: richting. Je weet waar je moet beginnen. Je kunt gesprekken voeren met je team over wat er speelt. Je kunt prioriteiten stellen in je preventiebeleid. 

En misschien nog belangrijker: je laat zien dat je het serieus neemt. Dat je niet alleen reageert op uitval, maar actief werkt aan een gezonde werkomgeving. 

Succesfactoren voor een effectieve samenwerking met je arbodienst 

Als je zicht hebt op je bedrijf, wordt de samenwerking met je arbodienst veel sterker. Jullie kunnen samen optrekken, in plaats van dat de arbodienst achter de feiten aanloopt. 

Moet tabel zijn:  

Wat verwacht de arbodienst van jou? 

Wat mag jij verwachten van de arbodienst?  

Openheid over wat er speelt 

Proactief advies 

Actief meedenken over preventie 

Expertise op preventie en inzetbaarheid 

Betrokken leidinggevenden 

Maatwerk in plaats van standaardprotocollen 

Investeren in gezonde cultuur 

Meedenkende partner 

Wat verwacht een arbodienst van jou als werkgever? 

Een goede arbodienst verwacht van jou: 

  • Dat je openheid geeft over wat er speelt in je bedrijf 
  • Dat je actief meedenkt over preventie en niet alleen reageert op uitval 
  • Dat je leidinggevenden betrokken zijn en indicatoren oppikken 
  • Dat je bereid bent te investeren in een gezonde cultuur 

Wat mag jij verwachten van een goede arbodienst? 

Van een goede arbodienst mag jij verwachten: 

  • Proactief advies, niet alleen reactief handelen 
  • Expertise op het gebied van preventie en duurzame inzetbaarheid 
  • Maatwerk in plaats van standaardprotocollen 
  • Een partner die meedenkt, niet alleen afvinkt 

De kracht van samenwerking

Arbodienst en werkgever vullen elkaar aan. De arbodienst brengt expertise mee. Jij kent de mensen, de dynamiek en de dagelijkse praktijk. 

Door die kennis te verbinden, ontstaat waardevol inzicht: waar zitten de risico's, maar ook de kansen om uitval te voorkomen? 

Pak de regie: de eerste stap naar preventief werken 

Misschien vraag je je nu af: waar begin ik? 

De eerste stap is simpel, maar krachtig: sta even stil. 

Niet pas als iemand uitvalt, maar juist nu. Kijk naar je bedrijf. Stel jezelf de vraag: hoe gaat het écht op de werkvloer? 

Concrete momenten om stil te staan: 

  • Na een periode van hoge werkdruk of verandering 
  • Wanneer een team minder soepel samenwerkt 
  • Als leidinggevenden merken dat ze vooral "brandjes blussen" 

Een gesprek met je arbodienst hoeft dan niet te gaan over verzuimcijfers, maar over vitaliteit, cultuur en indicatoren uit de praktijk. 

Van reactief naar preventief: niet harder, maar wijzer werken 

Verzuim voorkomen vraagt niet om grote programma's of ingewikkelde trajecten. Soms begint het met een open gesprek, een observatie, of het lef om even stil te staan. 

Juist dat moment van reflectie - waarin je samen kijkt wat er wél goed gaat en wat beter kan -vormt de basis voor een gezonde werkomgeving. 

Niet harder werken, maar wijzer. 

Hoe je samen met je arbodienst bouwt aan een gezonde werkcultuur 

Preventie is geen eenmalige actie. Het is een houding. Een manier van kijken naar je bedrijf en je medewerkers. 

Als je die houding combineert met de expertise van een goede arbodienst, bouw je stap voor stap aan een cultuur waarin mensen zich gezien voelen. Een cultuur waarin waarschuwingstekens worden opgepikt en uitval de uitzondering is, niet de norm. 

Dat is de kracht van samenwerking. Dat is preventie die werkt. 

Bouwen samen aan een gezonde organisatie

Een goede samenwerking met je arbodienst begint niet bij het kiezen van de juiste aanbieder. Het begint bij het begrijpen van je eigen bedrijf. 

Als HR-manager of directeur wil je de uitval terugdringen en de vitaliteit van je medewerkers verbeteren. Dat is een mooi streven. Maar de weg daarnaartoe loopt niet via een quick fix of een nieuwe arbodienst die alles voor je oplost. 

De weg loopt via preventie. Via het oppikken van indicatoren voordat ze uitgroeien tot afwezigheid. Via het creëren van een cultuur waarin medewerkers zich gezien voelen en durven te zeggen als het niet goed gaat. 

Bij ADXpert helpen we organisaties al jarenlang om die stap te maken. Van reactief naar vooruitkijkend. Van verzuim bestrijden naar vitaliteit bevorderen. Met concrete tools zoals de Arbometer en de Organisatie Fit Check krijg je zicht op waar de risico's zitten. En met die kennis kun je, samen met een goede arbodienst, écht het verschil maken. 

Want uiteindelijk gaat het niet om protocollen of dossiers. Het gaat om mensen. Om teams die soepel samenwerken. Om leidinggevenden die waarschuwingstekens oppikken en het goede gesprek hierover weten te voeren. Om een bedrijf dat niet harder werkt, maar wijzer. 

Zolang je niet weet waar de werkdruk in jouw organisatie zit en welke signalen worden gemist, blijft elk verzuimbeleid gissen. Plan een kennismakingsgesprek met ADXpert om te verkennen hoe de Arbometer of Organisatie Fit Check jou concreet inzicht geven in de gezondheid van je organisatie. Je ontdekt waar de risico's zitten en krijgt direct aanknopingspunten om proactief aan de slag te gaan. Zo bouw je aan een cultuur waarin medewerkers zich gezien voelen en jij weer grip hebt op de vitaliteit in je team.