Een prachtig beleidsdocument. Alle vinkjes zijn gezet, alles volgens de regels — en tóch blijven de verzuimcijfers hoog. Herkenbaar? Je bent niet de enige.
Neem een verzekeraar waar alles tot in de puntjes geregeld was: De RI&E was uitgevoerd, BHV (bedrijfshulpverlening) top op orde, duidelijke verzuimprotocollen en preventiebeleid op papier. En toch: 10% verzuim. Waarom? Omdat medewerkers zich verloren voelden in een reeks reorganisaties. Niemand keek naar wat zij nodig hadden om gezond en gemotiveerd te blijven. Daar helpt geen enkel document tegen!
Als adviseur arbeid & organisatie bij ADXpert spreek ik met enige regelmaat HR-managers en werkgevers die met dit soort frustraties rondlopen. Ik wil dat hun beleid écht iets oplevert. Met mijn ervaring weet ik waar het spaak loopt tussen beleid en praktijk én wat werkt om daar verandering in te brengen. Niet vanuit theorie, maar door beide benen op de werkvloer te zetten.
In dit artikel laat ik zien waarom arbobeleid vaak niet werkt zoals bedoeld. Je ontdekt:
Aan het eind van dit artikel weet je wat je vandaag al kunt doen om het verschil te maken.
Let's go!
Arbobeleid blijft vaak steken op papier doordat er geen link is met de dagelijkse praktijk, leidinggevenden niet weten hoe ze ermee moeten omgaan of medewerkers niet betrokken worden bij de implementatie.
Bijna elke organisatie heeft een arbobeleid. Vaak ligt er een keurig document waarin alles is geregeld: van verzuimbeleid tot BHV. Maar zodra je op de werkvloer kijkt, zie je iets heel anders.
Verzuimcijfers blijven hoog, medewerkers voelen zich niet veilig genoeg om dingen aan te kaarten, en ‘duurzame inzetbaarheid’ blijft een vaag begrip.
Wat er op papier goed uitziet, blijkt in de praktijk weinig impact te hebben. De kloof tussen beleid en dagelijkse praktijk is groot. En daardoor gaat het vaak mis.
Als je echt iets wilt veranderen, moet je het gesprek aangaan. Niet alleen op papier vastleggen hoe je met werkdruk of ongewenst gedrag omgaat, maar daadwerkelijk tijd en ruimte maken om dat te bespreken. Dak kun je doen door vaste momenten te plannen. Leidinggevenden spelen hierin een sleutelrol. Zij moeten leren signaleren, benoemen en begeleiden.
Het helpt als je begint bij wat er al ligt: bijvoorbeeld de RI&E of het bestaande arbobeleid. Gebruik dat als basis voor gesprekken in teams. Wat herkennen mensen? Wat missen ze? En wat kunnen we hier vandaag al aan doen?
Veel HR-managers en leidinggevenden denken bij arbo aan tastbare zaken als brandblussers, vluchtroutes en EHBO-koffers. Natuurlijk zijn die belangrijk. Maar arbo gaat ook over werkdruk, leiderschap en sociale veiligheid — thema’s die veel invloed hebben op het dagelijks functioneren van mensen, maar die niet altijd even tastbaar zijn.
Wat veel mensen zich niet realiseren: arbobeleid is wettelijk verplicht voor elke organisatie. Het staat zwart op wit in de Arbowet. Je moet als werkgever laten zien dat je hebt nagedacht over zaken als psychosociale belasting, verzuim en preventie. Meer daarover lees je op de website van het Arboportaal.
Omdat het als een papieren verplichting voelt, of omdat men de link niet legt met de ‘zachtere’ kant van de organisatie: cultuur, gedrag en communicatie. Bovendien betekent serieus werk maken van arbo ook: in de spiegel kijken. En dat vinden veel organisaties spannend of ingewikkeld.
Een adviseur arbeid & organisatie kan helpen die vertaalslag te maken: van strategie naar gesprek, van document naar draagvlak. Voorwaarde is wel dat HR en directie eigenaarschap tonen. Zonder die betrokkenheid blijft het bij losse acties. De sleutel ligt bij de organisatie zelf.
Veel organisaties weten niet goed wat ze mogen verwachten van hun arbodienst en wat ze zelf moeten oppakken. Dat zorgt voor onduidelijkheid en passiviteit.
Een arbodienst denkt mee over beleid, ondersteunt bij verzuim en voert de RI&E uit. Maar het echte werk gebeurt in de organisatie zelf. Daar moet het beleid zichtbaar worden in gedrag. Dat vraagt om een vertaling van beleidsregels naar dagelijkse praktijk. Denk aan het voeren van gesprekken in teams, het bespreekbaar maken van leiderschap en het creëren van een cultuur waarin mensen zich durven uitspreken.
Pas dan gaat beleid echt leven. De arbodienst kan onder meer ondersteunen bij het opstellen en actualiseren van arbobeleid, de uitvoering van de RI&E en het begeleiden van verzuim. Ook kunnen zij adviseren over preventieve maatregelen en inzet van andere professionals. Maar: de regie ligt bij jou als werkgever. Het is aan de organisatie zelf om beleid te vertalen naar gedrag op de werkvloer en te zorgen voor betrokkenheid en draagvlak.
In dit proces kan ook een arbeid- en organisatiedeskundige een belangrijke rol spelen, bijvoorbeeld door te helpen bij het analyseren van knelpunten en het begeleiden van veranderingstrajecten. Meer hierover lees je in het artikel ‘Wat doet een A&O-deskundige?’. (link)
Bij een verzekeraar leek alles op orde: BHV, vertrouwenspersoon, RI&E — alles stond netjes op papier. Toch lag het verzuim op 10%. Medewerkers waren moe van alle reorganisaties, voelden zich niet gehoord en trokken zich terug. Leidinggevenden wisten niet goed hoe ze daarmee moesten omgaan. Samen met de organisatie is gekeken naar wat er echt speelde op de werkvloer.
Mensen willen gezien en gehoord worden, zeker bij veranderingen. Een verandering kan voor de medewerker voelen als verlies. Door hier aandacht voor te hebben en weerstand bespreekbaar te maken, konden leidinggevenden beter aansluiten bij wat er speelde. Ze werden hierin getraind, zodat ze het gesprek konden voeren over wensen, grenzen en zorgen in hun team.
Het resultaat? Binnen een jaar daalde het verzuim met bijna 3%. Het beleid zelf veranderde niet — de manier waarop ermee werd gewerkt wel. En dat maakte het verschil.
We zetten de grootste struikelblokken én kansen nog één keer overzichtelijk voor je op een rij.
Arbobeleid maakt pas écht verschil als het zichtbaar wordt in gedrag, gesprekken en leiderschap.
Misschien ben je dit artikel gaan lezen omdat je nieuwsgierig bent hoe Arbobeleid echt impact kan maken in jouw organisatie. Omdat het verzuim niet daalt, duurzame inzetbaarheid abstract blijft en sociale veiligheid lastig bespreekbaar is. Dat is precies waar veel organisaties mee worstelen.
Bij ADXpert ondersteunen we werkgevers en HR-professionals om die kloof op een praktische manier te dichten.
Wil jij ook dat jouw Arbobeleid meer oplevert dan alleen een vinkje op papier? Neem dan contact met ons op voor een adviesgesprek.